«وقتی موتوسیکلت برای فرزندم خریدم که به مدرسه برود تا برگردد، هزار بار میمردم و زنده میشدم...» این بخشی از صحبتهای یکی از پدران دانشآموزانی است که به خاطر «نبود سرویس مدرسه» با موتوسیکلت به مدرسه رفت و آمد میکردند. برای همین هم جانشان را از دست دادند، چون جادهای که مجبور بودند از آن عبور کنند، مخصوص حمل سوخت توسط سوختبران بوده است.
هفته گذشته روز سهشنبه ۲ اسفند ماه ۱۴۰۱ سه دانشآموز؛ «بهزاد، بهنام و فرشید رشیدیپور» اهل روستای «کوراندپ» بخش چاهان واقع در استان سیستان و بلوچستان طی سانحه تصادفی در جاده نیکشهر جان خود را از دست دادند. این سه دانشآموز به دلیل «نبود سرویس مدرسه» با موتوسیکلت به مدرسه رفت و آمد میکردند که این اتفاق تلخ برایشان رخ داد.
«مجیب حسنی» فرماندار نیکشهر در مورد این خبر به یکی از رسانههای محلی اعلام کرد: «نبود سرویس مدرسه و استفاده هزار و ۶۷ دانشآموز از موتوسیکلت و وانتبار برای رسیدن به کلاس درس سبب حوادث دلخراش رانندگی میشود که نمونه آن فوت سه دانشآموز و مجروح شدن یک دانشآموز دیگر در جاده نیکشهر است. این دانشآموزان پس از تعطیلی مدرسه شهید رجایی چاهان با موتوسیکلت در حال بازگشت به روستای کوراندپ بودند که به دلیل برخورد موتوسیکلتها کشته میشوند. دانشآموزان هر روز مسیر ۱۰ کیلومتری را طی میکنند تا به کلاس درس برسند.
دانشآموزان نباید با وانت یا موتوسیکلت شخصی تردد کنند که چنین حوادث تلخی برایشان رخ دهد. یکی از موانع بهکارگیری سرویس استاندارد مدارس عدم امکان دایر کردن سوخت برای دستگاههای سنگین جدید است. متاسفانه مصوبه کمیسیون سوخت استان سیستان و بلوچستان بالاخص مینیبوسها در نیکشهر باعث شده تا نتوانیم برای جابهجایی دانشآموزان از مینیبوس و ون استفاده کنیم و وقتی سرویس مدرسه سوخت نداشته باشد چطور امکان دارد فعالیت کند.»
همچنین «ساره باور» مدیر آموزش و پرورش نیکشهر هم در این باره به رسانههای محلی سیستان و بلوچستان گفت: «سرویس طرح روستای مرکزی یکی از مهمترین مشکلات در کل منطقه جنوب بلوچستان است، چون هزینه اندکی برای هر سرویس از سوی آموزش و پرورش پرداخت میشود.
هزینه هر سرویس مدرسه از یک میلیون تا دو میلیون تومان است. ۴۳ سرویس شامل ۳۱ وانت و ۱۲ مینیبوس برای رفت و آمد دانشآموزان به مدرسه فعالیت و دانشآموزان روزانه فاصله ۵ الی ۳۷ کیلومتری را برای جابهجایی طی میکنند. هزار و ۳۰۷ دانشآموز (۸۶۲ دختر و ۴۴۵ پسر) مقطع متوسطه اول و دوم با ۴۳ سرویس طرح روستا مرکزی جابهجا میشوند که باید به جهت ایمن بودن این دانشآموزان و کمتر شدن خطرات ۷۳ ون و مینیبوس برای رفت و آمدشان اختصاص داد.»
عضو شورای شهرستان نیکشهر نیز در واکنش به این خبر گفته است: «جای تاسف است که دانشآموزان منطقه محروم بلوچستان با وانت یا موتوسیکلت شخصی برای رفتن به کلاس درس استفاده میکنند.»
در پیگیری از «اکبر مولابخش» رییس شورای بخش چاهان هم جزییات بیشتری مشخص میشود: «روزانه بیش از هزار دانشآموز به علت نبود سرویس مدرسه با وانت و موتوسیکلت برای تحصیل به مدرسه میروند. آموزش و پرورش هم هیچ نظارتی روی رفت و آمد دانشآموزان ندارد. روستای کوراندپ فقط یک مدرسه آنهم در مقطع دبستان دارد. (مدرسه در سال ۱۳۶۵ تاسیس شد) چند بار نیز سقفش هنگامی که معلم مدرسه در حال تدریس بوده، فرو ریخته است. دانشآموزان روستا برای تحصیل در مقطع راهنمایی و بعد از آن مجبورند به چاهان بروند. شهرستان چاهان هم در کل سه مدرسه دارد. دو مدرسه مخصوص پسرها و یک مدرسه مخصوص دختران. این سه مدرسه هم توسط خیرین برای تحصیل دانشآموزان احداث شده است.»
یک منبع مطلع نیز در مورد تنها مدرسهای که در مقطع دبستان در روستای کوراندپ وجود دارد میگوید: «این مدرسه سالیان پیش در دهه ۶۰ تاسیس شد. خانه خواهر من کنار مدرسه قرار دارد و، چون دانشآموزان این مدرسه امکانات ندارند و شیرآلات آبخوری و سرویس بهداشتیشان خراب است به خانه خواهر من برای استفاده از سرویس بهداشتی میروند. این مدرسه مثل یک خرابه است و هر لحظه امکان دارد خطری برای دانشآموزان رخ دهد.
این سه دانشآموز با هم نسبت خویشاوندی داشتند. دو نفر از آنها؛ بهزاد و بهنام رشیدیپور، برادر بودند و یکی از آنها نیز با هویت فرشید رشیدیپور پسرعمویشان بود. پدر فرشید در مورد سانحهای که برای پسرش رخ داده میگوید: «ما در روستای کوراندپ در بخش چاهان زندگی میکنیم. تا پیش از این حادثه بچهها سرویس داشتند، ولی یک روز دبیر مدرسهشان با من تماس گرفت و گفت؛ فرزندانت همیشه دیر به کلاس درس میرسند. برای همین مجبور شدم برای آنها موتوسیکلت فراهم کنم، چون سرویس مدرسه همیشه یا دیر دنبال دانشآموزان میآمد یا دیر آنها را به خانههایشان میرساند.
از روی ناچاری موتوسیکلت دراختیار فرزندانم گذاشتم. البته این موضوع فقط شامل حال ما نمیشود و خیلی از خانوادههای این منطقه به دلیل نبود سرویس مدرسه و همین مشکلاتی که برایتان گفتم برای فرزندانشان موتوسیکلت فراهم میکنند و این مساله یک چیز عادی است.»
او در ادامه میگوید: «وقتی موتوسیکلت برای فرزندم خریدم که به مدرسه برود تا برگردد، هزار بار میمردم و زنده میشدم، چون جاده نیکشهر جادهای است که ماشینهای سنگین در آن رفت و آمد میکنند و کلا این جاده مخصوص حمل سوخت توسط سوختبران است. روز حادثه فرشید با عمویش پشت موتور بود که تصادف میکنند. پسرم درجا کشته میشود، ولی برادر کوچکترم زنده میماند و فعلا هم در بیمارستان زاهدان بستری است. دو برادرزادهام که با یک موتوسیکلت دیگر بودند در این تصادف کشته میشوند. برادرم هم برای فرزندانش موتوسیکلت خریده بود تا به مدرسه بروند...»
پدر بهزاد و بهنام؛ دو برادر دانشآموزی که در جاده نیکشهر به خاطر این تصادف کشته شدند نیز میگوید: «دختر دارم، ولی پسرانم فقط همین دوتا بودند که جانشان را در راه برگشت از مدرسه ازدست دادند. بهزاد شش ماه از بهنام بزرگتر بود و او را با خود به مدرسه میبرد و میآورد. هر چهارتای آنها تقریبا همسن و سال بودند که تصادف کردند و جانشان را ازدست دادند. فقط برادر کوچکترم زنده مانده است، اما صدمه دیده و در بیمارستان بستری است. اینجا روزانه تعداد زیادی دانشآموز دختر و پسر به مدرسه میروند و باید مسافتی طولانی را برای رفت و آمد طی کنند.»
براساس آمار سازمان پزشکی قانونی طی ۱۰ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۱ «هزار و ۱۸۳» نفر به علت حوادث رانندگی در استان سیستان و بلوچستان جان باختند که این آمار در بازه زمانی مشابه در سال گذشته ۲۲.۳ درصد رشد داشته است. یکی از تصادفاتی که از ذهن اکثر مردم این استان پاک نشده، تصادف «محمدنعیم امینیفرد» نماینده مردم ایرانشهر در مجلس بود؛ نمایندهای که بارها درباره مرگ جوانان تحصیلکرده بلوچ در تصادفات جادهای این استان به علت سوخت قاچاق هشدار داده بود، اما او و رانندهاش به سرنوشتی مشابه جان باختگان تصادفات جادهای سیستان و بلوچستان دچار شدند.
آذر ماه سال ۱۳۹۸ «حمیدرضا رخشانی» مدیرکل آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان در مورد هزینه جابهجایی دانشآموزان گفته بود: «سرویس مدارس روستایی مشمول سهمیه ویژه بنزین هستند. سرویسهای مدارس دانشآموزی که در طرح روستا مرکزی با آموزش و پرورش قرارداد دارند، تحت نظر وزارت آموزش و پرورش و دولت هستند و برای این سرویسها سهمیه بنزین ویژه درنظر گرفته شده است.»
۵ بهمن ماه سال ۱۴۰۱ «جواد اوجی» وزیر نفت با بیان اینکه ۵۰ جایگاه عرضه سیانجی و ۳۰ جایگاه عرضه فرآوردههای نفتی مایع در سیستان و بلوچستان ساخته میشود، گفت: «افزون بر سهمیه ماهانه ۲۰۰ لیتری هر خانوار سیستان و بلوچستان، تخصیص یک سهمیه ۱۰۰ لیتری تازه هم مصوب شد. در گذشته فرآوردههای نفتی اعم از بنزین، گازوییل و نفت سفید با تانکرهای سوخترسان و ریلی به سیستان و بلوچستان انتقال داده میشد که مقرر شد احداث خط لوله انتقال فرآوردههای نفتی هم در دستور کار قرار گیرد.»
حادثه مشابه دانشآموزان نیکشهری در ۱۵ اسفند سال ۱۳۹۵ در محور روستایی لاشار در شهرستان نیکشهر رخ داده بود و ۴ دانشآموز بر اثر تصادف با کامیون جانشان را از دست داده بودند. «علیرضا نخعی» مدیرکل آموزش و پرورش استان سیستان و بلوچستان نیز گفته بود: «تعدادی از دانشآموزان جهت رفتن به مدرسه در راه روستای آپدوم بخش لاشار از توابع شهرستان نیکشهر واقع در جنوب استان سیستان و بلوچستان در حال سوار شدن به خودروی یکی از والدین بودند که یک دستگاه کامیون با خودرو آنها برخورد میکند. آنها در مقطع متوسطه اول تحصیل میکردند. دانشآموزان این مناطق توسط وانت سرویسها از روستاهای اطراف به مدارس اسپکه و لاشار منتقل میشدند.»